بیرجند بروجرد و بجنورد | یک بار برای همیشه!

شاید برای شما پیش آمده باشد که به دلیل شباهت آوایی بعضی از اسم‌ها دچار اشتباه شوید. حتما نام شهرهای بیرجند بروجرد و بجنورد را بارها شنیده‌اید. این شهرها به دلیل داشتن واج آرایی نزدیک به هم غالبا با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. یکی از راه‌ها برای جلوگیری از این اشتباهات زبانی، آشنایی با این شهرها است. به همین دلیل بهتر است که یک‌بار برای همیشه تفاوت این شهرها را متوجه شوید، تا دوباره در تشخیص آن‌ها اشتباه نکنید. در این پست از مجله گردشگری فلای تودی قصد داریم ویژگی‌ها و مشخصات این سه شهر را با شما به اشتراک بگذاریم.

تفاوت بیرجند بجنورد بروجرد

این سه شهر ایران هرکدام در یک استان مجزا قرار گرفته‌اند و دارای فرهنگ، بافت شهری، معماری، اقلیم، سوغات و حتی گویش‌های متفاوتی هستند؛ درنتیجه به جز نزدیکی آواها در تلفظ نام آن‌ها می‌توان گفت وجه اشتراکی با یکدیگر ندارند. بیرجند و بجنورد از نظر مسافتی تقریبا نزدیک همدیگر هستند و در سمت شرق نقشه ایران قرار دارند، اما بروجرد در غرب نقشه واقع شده است. 

آشنایی با شهر بیرجند | شهر به جامانده از تاریخ

شهر بیرجند دوره‌های تاریخی بسیاری را از سرگذرانده است. گفته شده که شهر بیرجند را زرتشتیان در دوران ساسانیان ساخته‌اند، به همین دلیل این شهر بناهای تاریخی بسیاری دارد که جزو جاذبه‌ های گردشگری بیرجند محسوب می‌شوند.

اگر می‌خواهید برای اولین بار به بیرجند سفر کنید، باید بدانید که سردترین شب‌ها در زمستان‌ها و داغ‌ترین روزها در تابستان‌های این شهر در انتظار شما خواهد بود، چرا که بیرجند آب و هوایی بیابانی و نیمه‌بیابانی دارد. رشته‌ کوه‌های بسیاری این شهر را محاصره کرده‌اند. همین رشته‌ کوه‌ها تبدیل به بندهایی شده‌اند که علاوه بر ذخیره آب، به عنوان جاذبه‌ گردشگری نیز شناخته می‌شوند.

بیرجند در کدام استان است؟

در صورتی که همیشه بیرجند و بجنورد و بروجرد را با هم اشتباه می‌گیرید، بهتر است بدانید که بیرجند کجاست. اگر به شرقی‌ترین استان ایران، یعنی خراسان جنوبی سفر کنید، خود را در مرکز این استان، شهر بیرجند خواهید دید.

اما بیرجند نزدیک کدام شهر است؟ بیرجند از سمت شمال با شهر قاین، از سمت غرب با شهرستان‌های فردوس و طبس، از جنوب با شهرستان نهبندان و استان کرمان و از سمت شرق با کشور افغانستان مرز مشترک دارد. در مسیر رسیدن به این شهر با ماشین از مبداء تهران نیز از شهرهای گرمسار، سمنان و طبس می‌گذرید.

تاریخچه بیرجند در خراسان جنوبی

همانطور که گفتیم، بیرجند دوره‌های تاریخی بسیاری را از سر گذرانده است. هنگامی که زرتشتیان یزدی و کرمانی  از حاشیه‌های بیابانی و کویری برای رسیدن به خراسان شمالی عبور می‌کردند، این منطقه را برای استراحت انتخاب کردند. تبدیل شدن این منطقه به اتراقگاه مسافران، به مرور سبب شد که این منطقه‌ بیابانی تبدیل به شهری آباد شود.

یکی از محققان برجسته‌ قاجاری به نام حاج زین‌العابدین شیروانی می‌گوید که بیرجند یکی از شانزده ولایت قهستان بوده است. نام این شهر در واقع بیرگند یا برکند بوده است. «بیر» در زبان کوردی کرمانجی به معنای نصف و «کند» معنای شهر یا مکان را می‌دهد. بیرجند در دوران صفویه به دلیل سکونت خاندان امیریه مورد توجه قرار گرفت.

جالب است بدانید شهر بیرجند اولین شهری در ایران بود که سیستم آبرسانی در آن راه‌اندازی شد. به عبارتی این شهر قبل از تهران از لوله‌کشی آب برخوردار شد. آب شهر بیرجند شور و از طعم نامطبوعی برخوردار بود، به همین دلیل در دوران قاجار اولین بنگاه موقوفه آبرسانی برای این شهر توسط خیرین شهر و با کمک ابراهیم خان علم راه‌اندازی شد. لوله‌های چدنی از هندوستان و انگلستان خریداری شد و آب شیرین قنات به صورت لوله کشی شده در اختیار مردمان این شهر قرار گرفت.

خصوصیات مردم بیرجند چیست؟

بیرجند یکی از معدود شهرهای ایران است که اگر با مردمانش هم‌صحبت شوید قطعا برخی از کلمات فارسی کهن را خواهید شنید. مردم این منطقه زبان متفاوتی ندارند و به فارسی صحبت می‌کنند، اما در گویش متفاوت هستند. همچنین از آنجایی که این شهر در استان خراسان جنوبی قرار دارد، در محله‌های قدیمی آن می‎‌توانید پوشش محلی بیرجند را که شامل سرپوش، کلاه نمدی، شب‌کلاه، مندیل (شال سفید یا سیاه از جنس قمیس)، کلاه قرص، عرقچین کلاه، تن‌پوش، نیمه‌تنه و پاپوش است، مشاهده کنید.

راه های دسترسی به بیرجند

رفتن به بیرجند از طریق زمینی و هوایی امکانپذیر است. شما می‌توانید با خرید ارزان بلیط هواپیما بیرجند از هرکجای ایران به سمت این شهر تماشایی رهسپار شوید و سفری خوش داشته باشید. همچنین این شهر دارای راه آهن و ترمینال‌ مسافربری برون‌شهری است و همه روزه اتوبوس و قطارهای زیادی از سراسر ایران به سمت بیرجند روانه می‌شوند.

جاهای دیدنی بیرجند

همانطور که گفته شد شهر بیرجند از دوران قبل از اسلام وجود داشته و دوره‌های تاریخی بسیاری را به خود دیده است. به همین دلیل آثار و بناهای تاریخی بسیاری در شهر بیرجند وجود دارد. از بناهای تاریخی این شهر می‌توان به مدرسه‌ شوکتیه اشاره کرد.

این مدرسه سومین مدرسه‌ آموزشی بعد از دارالفنون و رشدیه تبریز به حساب می‌آید. علاوه بر این، ارگ کلاه فرنگی، عمارت اکبریه، باغ منظریه و قلعه بیرجند را می‌توان به عنوان برخی از دیدنی‌ های شهر بیرجند نام برد. همچنین بندهای دره، النگ، ژرف و امیرشاه جزو جاذبه‌ های طبیعی بیرجند محسوب می‌شود.

آشنایی با بجنورد | پاریس کوچک ایران!

شهر بجنورد بیشتر از مناطق کوهستانی و فلات‌های مرتفع تشکیل شده، به همین دلیل تفاوت دما در فصول مختلف سال در شهر بجنورد بسیار زیاد است. این شهر زمستان‌های سردی دارد و در تابستان هوا نسبتا گرم است. جالب است بدانید که این شهر را با لقب پاریس کوچولو در ایران می‌شناختند، دلیل این نامگذاری هم به معماری عمارت‌ها، باغ‌های زیبا و نهرهای روان در بجنورد بازمی‌گردد.

بجنورد در کدام استان است؟

شهر بجنورد در استان خراسان شمالی واقع شده است. کوه‌های کپه داغ، آلاداغ و البرز از شمال، جنوب و شرق این شهر را محاصره کرده‌اند. به دلیل مجاورت بجنورد با ارتفاعات، این منطقه دارای آب و هوای مطبوع و خنکی است. از طرفی دیگر، نزدیکی شهر بجنورد به استان مازندران سبب شده که این منطقه از سرسبزی چشم‌نوازی برخوردار باشد. البته زمستان‌های بجنورد، سرمای زیادی را به همراه خود به شهر می‌آورد.

تاریخچه بجنورد

شهر بجنورد در سال ۱۱۰۰ قمری ایجاد شد و تا امروز اتفاقات زیادی را پشت سر گذاشته است. این شهر در دوران مغول و تیموری آسیب‌های زیادی دید و بسیاری از نقاط قابل سکونت آن تخریب شد. برخی از عملیات‌های باستان‌شناسی که در شهر بجنورد انجام شده نشان می‌دهد که عمر نقاط باستانی این شهر به دوره میان سنگی هزاره چهارم تا هزاره اول پیش از میلاد باز می‌گردد که پدیده منحصربه‌فردی برای علاقه‌مندان به تاریخ است.

این شهر در اوایل سده‌ دوم هجری بخشی از شهرهای حکومت طاهریان بوده است. گفته شده که تولی خان که از امیران ایل شادلو بود برای نخستین بار شهر بجنورد را بنا کرد. این شهر در اثر شورش‌های داخلی در آن دوران آسیب دید و سپس توسط بازماندگان تولی خان مرمت شد.

البته، منابع تاریخی می‌گویند که قبل از ظهور شهر بجنورد، منطقه‌ای به نام جرمگان وجود داشته است. این منطقه طی حملات مغولان از بین رفته و تنها تپه‌ای باستانی به نام چرمغان باقی مانده که اکنون بقایای آن در شهر بجنورد دیده می‌شود.

خصوصیات مردم بجنورد

جمعیت مردمان بومی شهر بجنورد و خراسان شمالی به‌طور عمده از فارس‌های بومی (تات‌ها) تشکیل شده و به گویش تاتی که متاثر از زبان فارسی معیار است، صحبت می‌کرده‌اند. البته این گویش امروزه رو به فراموشی است و به جای آن از مردم استان خراسان شمالی به گویش‌های فارسی ترکی، فارسی کردی، فارسی ترکیکردی و کرمانج صحبت می‌کنند.

شهر بجنورد در گویش مردمان این منطقه «بُژنُرد» تلفظ می‌شود. گفته شده که نام بجنورد از بیژن‌گِرد یا بیژن‌یورد آمده است. «بیژن‌گِرد» یعنی ساخته شده به دست بیژن و جالب اینجاست که شهر بیژن‌گرد در حکایت بیژن و منیژه‌‌ شاهنامه نیز آمده است.

راه های دسترسی به بجنورد

برای سفر به بجنورد می‌توانید با خرید بلیط هواپیما بجنورد راهی سفر شوید و در کمترین زمان خودتان را به این شهر برسانید. همچنین برای سفر به این شهر از راه زمینی می‌توانید از اتوبوس یا قطار استفاده کنید.

جاهای دیدنی بجنورد

شهر بجنورد یادگار دوران ماد‌ها است، به طوری که آثار تاریخی از دوران پارینه‌سنگی چهارم در این شهر کشف شده است. عمارت مفخم، گردشگاه بش قارداش، گردشگاه بابا امان، کوشک باغ علی، خانه بانک ملی، حسینیه جاجرمی‌ ها، آتشکده اسپاخو و عمارت آیینه‌خانه مفخم جزو بناهای تاریخی شهر بجنورد محسوب می‌شود. بسیاری از مسافران می‌توانند از جاذبه‌ های طبیعی بجنورد مانند دریاچه سد شیرین، طبیعت باغ دره و بند خاکی عبدل‌‌آباد دیدن کنند. حالا که می‌دانید بجنورد کجاست به سراغ شهر بعدی می‌رویم.

آشنایی با بروجرد | سفر به عروس زاگرس

بروجرد در مسیر رشته کوه‌های زاگرس قرار دارد؛ بنابراین آب و هوایی کوهستانی دارد. اگر در فصل تابستان قصد سفر دارید این شهر می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد؛ چراکه در این فصل هوای بروجرد بسیار معتدل و خنک‌تر است. بروجرد از گذشته در مسیر راه‌های ارتباطی مهم در ایران محسوب می‌شد و امروزه نیز در امتداد شاهراه تهران به جنوب قرار دارد. جالب است بدانید که این شهر را عروس زاگرس نامیده‌اند.

بروجرد در کدام استان است؟

در جواب این سوال که بروجرد کجاست باید بگوییم این شهر در استان لرستان واقع شده و در غرب ایران قرار دارد. مجاورت بروجرد با رشته‌کوه‌های زاگرس، آب و هوای کوهستانی و مطبوعی به این شهر داده است.

البته، شهرهای نزدیک به بروجرد مانند نهاوند، ملایر و خرم آباد تاثیر بسزایی در مطلوب شدن آب و هوای این شهر داشته‌اند، به طوریکه تابستان‌های شهر بروجرد، خبری از گرمای طاقت فرسا نیست. سرسبزی بروجرد آن را به یکی از بهترین مناطق طبیعت‌گردی تبدیل کرده است. 

تاریخچه بروجرد

در دوران مادها شهری از منطقه‌ پهله به یادگار مانده است. شهر بروجرد با وجود تپه‌های باستانی بسیاری قدمتش به دوران پیش از تاریخ باز می‌گردد. تپه‌ای به نام قرق که به دوران مس بازمی‌گردد، از مهمترین تپه‌های باستانی بروجرد است.

البته، طبیعی است که برای نام این شهر تاریخی روایت‌های بسیاری وجود داشته باشد. موثق‌ترین روایت از نام‌گذاری بروجرد به روایتی برمی‌گردد که یزدگرد پس از شکست خوردن به شهری پناه می‌برد. پیروان یزگرد بر گرد او جمع می‌شوند که آن منطقه به بروگرد معروف و به مرور زمان بروجرد می‌شود.

خصوصیات مردم بروجرد چیست؟

بروجرد شهری با سابقه تاریخی و بافت اجتماعی و فرهنگی غنی و متنوعی است. یکی از ویژگی‌های بارز و خصوصیات اخلاقی مردم بروجرد ساده‌زیستی و مهمان‌نوازی آنها محسوب می‌شود؛ به طوری‌که به محض ورود به این شهر، به خونگرمی مردم این شهر پی خواهید برد.

راه های دسترسی به بروجرد

برای سفر زمینی از تهران به سمت بروجرد باید از آزادراه تهران قم حرکت کنید و با گذشتن از اراک خودتان را به این شهر برسانید. بروجرد فرودگاه ندارد، اما با این حال می‌توانید با خرید بلیط هواپیما خرم آباد خود را به این شهر برسانید. فاصله خرم آباد تا بروجرد با ماشین یک ساعت و ۱۹ دقیقه است.

همچنین این شهر دارای ترمینال مسافربری برون‌شهری است و از همه جای ایران به مقصد بروجرد اتوبوس حرکت می‌کند. برای سفر با قطار نیز باید در ایستگاه راه‌آهن دورود پیاده شوید و با یک ساعت رانندگی خودتان را به بروجرد برسانید.

جاهای دیدنی بروجرد

شهر تاریخی بروجرد بناهای تاریخی بسیاری دارد. از مهمترین بناهای تاریخی بروجرد می‌توان به مسجد جامع بروجرد، خانه طباطبایی‌ها (موزه اسناد شناسی)، پل قلعه‌ حاتم، گلدشت بروجرد، روستای کرکی خان، خانه مصری بروجرد، ارگ بروجرد، تپه چغا و تنگه کپرگه اشاره کرد.

بسیاری از گردشگران نمی‌دانند که سوغات بروجرد چیست؟ صنایع دستی ورشو و حلوا ارده از معروفترین سوغات بروجرد به حساب می‌آیند. جالب است بدانید که تاریخچه‌ صنایع دستی ورشو به دوران قاجار بازمی‌گردد. در سفر به بروجرد می‌توانید با صرف کمی زمان بیشتر از دیگر جاهای دیدنی لرستان هم دیدن کنید.

سفر به شهرهایی هم آوا اما متفاوت!

بیرجند بروجرد و بجنورد شهرهایی هم آوا که در سه استان خراسان جنوبی، خراسان شمالی و لرستان قرار دارند. هر کدام از این شهرها با فرهنگ و رسوم مخصوص به خود و جاذبه های طبیعی و تاریخی از شهرهای توریستی ایران محسوب می‌شوند که باید یک بار هم که شده سفر به آنها را تجربه کنید. فرقی نمی‌کند یک بلیط ارزان هواپیما بخرید یا با ماشین شخصی خود راهی سفر شوید، مهم این است شهرهایی با قدمت و تاریخی متفاوت در ایران را از نزدیک دیده باشید.

شما به کدام یک از این شهرها سفر کرده اید؟ تجربه خود را با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول درباره بیرجند بروجرد و بجنورد