تا حالا فکر کرده‌اید شهری را ببینید که هم در دل تاریخ قدم بزنید و هم در آغوش طبیعت نفس بکشید؟ یا جایی که هر گوشه‌اش داستانی برای گفتن داشته باشد؟ سفر به آذربایجان غربی و به‌خصوص شهر سلماس، پاسخ این کنجکاوی‌هاست. سلماس شهری تاریخی در شمال غرب ایران است که قدمت آن به دوران باستان برمی‌گردد و در منطقه حاصلخیز بین‌المللی «دشت سلماس» واقع شده است. این شهر با مردمانی مهمان‌نواز، آثار تاریخی ارزشمند و طبیعتی خیره‌کننده، هر سال میزبان گردشگران زیادی است. در این مطلب از مجله گردشگری فلای‌تودی، به سراغ جاهای دیدنی سلماس می‌رویم؛ از امام‌زاده کهنه‌شهر و تپه اهرنجان گرفته تا تالاب آق زیارت، آبشار دره خورخوره و روستای آب گرم ایستی سو.
جاهای دیدنی داخل شهر سلماس
شهر سلماس ترکیبی جذاب از تاریخ و طبیعت است. در قلب این شهر، بناهای کهن، بازارهای محلی و آثار تاریخی با معماری منحصربه‌فرد شما را به سفری در زمان می‌برند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین جاهای دیدنی سلماس و اطراف آن را معرفی می‌کنیم.
امام‌زاده کهنه‌شهر | یادگار کهن در دل سلماس
یکی از شاخص‌ترین جاهای تاریخی شهرستان سلماس، امام‌زاده کهنه‌شهر است که قدمتی چندصدساله دارد و در بخش جنوبی سلماس قرار گرفته است. این مکان مذهبی نه‌تنها به دلیل جایگاه معنوی خود مورد احترام مردم منطقه است، بلکه به واسطه معماری سنتی و فضای روحانی‌اش گردشگران بسیاری را جذب می‌کند. بنای امام‌زاده در میان قبرستانی تاریخی واقع شده که سنگ‌قبرهای آن حکایت از گذشته‌ای دور دارد.
این مکان در طول سال میزبان زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و معماری ایرانی-اسلامی است. آرامگاه در فضایی آرام و دل‌انگیز قرار دارد و بازدید از آن فرصتی برای لمس فرهنگ بومی و باورهای مذهبی مردم سلماس است. ترکیب فضای معنوی با تاریخ کهن، امام‌زاده کهنه‌شهر را به یکی از مقاصد مهم گردشگری مذهبی و فرهنگی در شهرستان سلماس تبدیل کرده است.
آدرس: آذربایجان غربی، ۸ کیلومتری شمال غربی سلماس، تازه شهر
تپه اهرنجان | راز هزاران ساله در آذربایجان غربی
در فهرست جاهای دیدنی آذربایجان غربی، تپه اهرنجان جایگاه ویژه‌ای دارد. این تپه باستانی که در نزدیکی سلماس واقع شده، قدمتی چند هزارساله دارد و بقایای تمدن‌های کهن را در خود جای داده است. باستان‌شناسان در کاوش‌های خود آثار سفالی، ابزارهای سنگی و نشانه‌هایی از استقرار انسان‌ها در دوران پیش از تاریخ را در این مکان یافته‌اند.
تپه اهرنجان علاوه بر ارزش تاریخی، چشم‌انداز طبیعی زیبایی نیز دارد که آن را به مقصدی جذاب برای عکاسی و پیاده‌روی تبدیل کرده است. بازدید از این مکان فرصتی استثنایی برای علاقه‌مندان به تاریخ باستان و فرهنگ بومی فراهم می‌آورد.
آدرس: سلماس، باهنر غرب، صفا، گذر ده متری، سلماس
تالاب آق زیارت | بهشت پرندگان در دل دشت سلماس
در میان دیدنی های سلماس، تالاب آق زیارت با طبیعت منحصر به‌فردش می‌درخشد. این تالاب زیبا در فصول پرآب، مأمن پرندگان مهاجر و محلی است و علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی را به خود جذب می‌کند. تالاب در بهار و تابستان سرسبز و پرجنب‌وجوش است و در پاییز و زمستان چهره‌ای آرام و خیال‌انگیز به خود می‌گیرد. مسیر دسترسی به تالاب از میان روستاهای بکر عبور می‌کند و فرصتی برای لمس زندگی روستایی و چشم‌اندازهای بی‌نظیر منطقه فراهم می‌کند.
تالاب آق زیارت نه‌تنها زیستگاهی مهم برای گونه‌های جانوری است، بلکه به‌عنوان مکانی مناسب برای عکاسی طبیعت، تماشای پرندگان و گذراندن اوقات فراغت در دل سکوت و آرامش شناخته می‌شود. سفر به این تالاب، تجربه‌ای ناب از آرامش و زیبایی‌های طبیعی سلماس را برای شما رقم خواهد زد.
آدرس: آذربایجان غربی، ۲۰ کیلومتری سلماس
حمام شیخ | معماری سنتی و اصالت فرهنگی سلماس
حمام شیخ یکی از بناهای تاریخی ارزشمند سلماس است که معماری سنتی و اصالت فرهنگی منطقه را به‌خوبی به نمایش می‌گذارد. این حمام قدیمی با سقف‌های گنبدی‌شکل، دیوارهای ضخیم و نقوش ساده اما دلنشینش، نمونه‌ای زیبا از معماری حمام‌های ایرانی است. در گذشته، حمام شیخ نه‌تنها محلی برای نظافت، بلکه مکانی برای دیدار و گفتگوهای اجتماعی مردم بوده است. استفاده از مصالح بومی، طراحی هوشمندانه برای حفظ دما و سیستم گرمادهی سنتی از ویژگی‌های برجسته این بنا به شمار می‌رود. بازدید از حمام شیخ فرصتی است تا با بخشی از فرهنگ اجتماعی و سبک زندگی گذشتگان در سلماس آشنا شوید. این بنا اکنون به‌عنوان یکی از جاذبه‌های تاریخی شهر، مورد توجه گردشگران علاقه‌مند به معماری و تاریخ قرار دارد.
آبشار دره خورخوره سلماس | جلوه‌ای تماشایی از طبیعت
یکی از چشم‌نوازترین جاهای دیدنی سلماس، آبشار دره خورخوره است. این آبشار زیبا در دل طبیعت کوهستانی قرار گرفته و آب خنک و زلال آن از دل صخره‌ها به پایین می‌ریزد. مسیر رسیدن به آبشار، پر از مناظر دیدنی و پوشش گیاهی متنوع است که تجربه‌ای لذت‌بخش برای طبیعت‌گردان فراهم می‌کند. صدای ریزش آب، هوای خنک و نسیم دلپذیر کوهستان، فضایی آرامش‌بخش و روح‌انگیز ایجاد می‌کند. آبشار در فصل بهار و اوایل تابستان بیشترین حجم آب را دارد و اطراف آن سرسبز و پر از گل‌های وحشی می‌شود. این مکان، مقصدی ایده‌آل برای عکاسی، پیک‌نیک و گذراندن یک روز به‌یادماندنی در دل طبیعت بکر سلماس است.
آدرس: سلماس، حدفاصل روستاهای سرگل و ممکان
قلعه چهریق | دژی تاریخی با چشم‌اندازی بی‌نظیر
قلعه چهریق بنایی تاریخی و استراتژیک است که در گذشته نقش مهمی در دفاع از منطقه داشته نیز از دیگر جاهای دیدنی سلماس است. این قلعه بر فراز تپه‌ای مرتفع ساخته شده و چشم‌انداز وسیعی به اطراف دارد. قدمت قلعه به دوره‌های تاریخی مختلف بازمی‌گردد و در طول زمان شاهد حوادث مهمی بوده است. معماری قلعه با دیوارهای سنگی ضخیم و برج‌های دیده‌بانی، نشان‌دهنده اهمیت نظامی آن در گذشته است. بازدید از این مکان، شما را با بخشی از تاریخ نظامی و استراتژیک آذربایجان غربی آشنا می‌کند. علاوه بر ارزش تاریخی، مسیر دسترسی به قلعه نیز پر از مناظر طبیعی زیباست که تجربه سفر را لذت‌بخش‌تر می‌سازد.
آدرس: ۲۵ کیلومتری شهرستان سلماس، نزدیکی روستای چهریق علیا
کتیبه خان تختی | روایت سنگی از تاریخ سلماس
کتیبه خان تختی اثری تاریخی و ماندگار از دوره‌های کهن است که بر روی صخره‌ای بزرگ حکاکی شده است. این کتیبه با خطوط و نقش‌های خاص، اطلاعاتی ارزشمند درباره تاریخ و فرهنگ منطقه ارائه می‌دهد. محتوای کتیبه حاکی از وقایع تاریخی و رویدادهای مهم دوران گذشته است. موقعیت جغرافیایی آن نیز به گونه‌ای است که بازدیدکنندگان می‌توانند همزمان از مناظر طبیعی اطراف لذت ببرند. کتیبه خان تختی یکی از مهم‌ترین اسناد سنگی سلماس به شمار می‌رود و برای علاقه‌مندان به تاریخ و زبان‌شناسی، مکانی ارزشمند و دیدنی است.
آدرس: آذربایجان غربی، ۱۵ کیلومتری جاده سلماس به ارومیه، نزدیکی روستای خان تختی
روستا و آب گرم ایستی سو | درمان طبیعی در دل طبیعت بکر
در فهرست محبوب‌ترین جاهای دیدنی سلماس، روستا و آب گرم ایستی سو جایگاه ویژه‌ای دارد. این روستا با طبیعت سرسبز، آب و هوای مطبوع و چشمه‌های آب گرم معدنی، مقصدی عالی برای گردشگران است. آب گرم ایستی سو به دلیل خواص درمانی، به‌ویژه برای بیماری‌های مفصلی و پوستی، شهرت زیادی دارد. مردم محلی و گردشگران از سراسر منطقه برای استفاده از این چشمه‌های طبیعی به این روستا می‌آیند. علاوه بر آب گرم، بافت سنتی روستا، خانه‌های روستایی و مهمان‌نوازی اهالی، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند. سفر به ایستی سو، ترکیبی از آرامش، درمان طبیعی و لذت بردن از فرهنگ بومی را به همراه دارد.
آدرس: آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای آبگرم (ایستی سو)
روستا و آب گرم ایستی سو | درمان طبیعی در دل طبیعت بکر
چشمه آب گرم ایستی سو سلماس که با نام چشمه آب گرم ایسی سو سلماس نیز شناخته می‌شود، حدفاصل ارومیه و سلماس، در روستای آبگرم قرار دارد. این روستا با طبیعت زیبا، آب‌و‌هوای مطلوب و میهمان‌نوازی ساکنان آن، به یکی از پرطرفدارترین مناطق استان و جاذبه های گردشگری سلماس تبدیل شده است. چشمه آب گرم ایستی سو از آبی گرم با املاح معدنی همچون گوگرد برخوردار است که پزشکان استفاده از آن را برای درمان بیماری‌های پوستی مناسب عنوان کرده‌اند. این چشمه در فاصله‌ی کمی از گردنه قوشچی قرار دارد و حرارت آن در حدود ۱۷ درجه سانتیگراد است.
آدرس: آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای آبگرم (ایستی سو)
کلیساهای سلماس
شهر سلماس علاوه بر طبیعت بکر و آثار باستانی، به واسطه تنوع فرهنگی و مذهبی خود نیز شهرت دارد. در میان جاهای دیدنی سلماس، کلیساهای تاریخی جایگاه ویژه‌ای دارند و روایتگر حضور و زندگی مسیحیان در این منطقه در طول تاریخ هستند. معماری منحصربه‌فرد، قدمت چندصدساله و نقش این بناها در شکل‌گیری فرهنگ محلی، آنها را به مقصدی محبوب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
کلیسای مارسرکیس | نگین تاریخی در قلب سلماس
یکی از شاخص‌ترین جاهای دیدنی در سلماس، کلیسای مارسرکیس است که قدمت آن به قرون گذشته بازمی‌گردد. این کلیسا با معماری سنگی و الهام‌گرفته از سبک ارمنی، نمونه‌ای بی‌نظیر از هنر و مذهب را در خود جای داده است. فضای داخلی کلیسا ساده اما روحانی است و پنجره‌های کوچک آن، نور ملایمی را به درون هدایت می‌کنند که حس آرامش خاصی ایجاد می‌کند. کلیسای مارسرکیس نه‌تنها محل عبادت بوده، بلکه در گذشته نقش مهمی در همبستگی اجتماعی جامعه مسیحی سلماس داشته است.
موقعیت کلیسا در بافت قدیمی شهر، دسترسی آسان برای بازدیدکنندگان را فراهم می‌کند و اطراف آن نیز مملو از خانه‌های تاریخی و کوچه‌های باریک با حال‌وهوای سنتی است. هرچند در طول سالیان آسیب‌هایی به بنا وارد شده، اما هنوز هم شکوه و اصالت خود را حفظ کرده و به عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد فرهنگی و مذهبی منطقه شناخته می‌شود.
آدرس: آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای خسروآباد
کلیسای آخته خان | شکوه معماری در جاهای دیدنی سلماس آذربایجان غربی
در میان جاهای دیدنی سلماس آذربایجان غربی، کلیسای آخته خان با تاریخ و معماری خاص خود متمایز است. این کلیسا در روستایی به همین نام قرار دارد و به دلیل موقعیت مکانی و سبک معماری، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مصالح به‌کاررفته در ساخت آن شامل سنگ‌های تراش‌خورده و ملات سنتی است که استحکام و زیبایی را همزمان تضمین کرده‌اند. سقف طاقی‌شکل، محراب سنگی و نقوش حک‌شده روی دیوارها، از ویژگی‌های برجسته این کلیسا هستند.
گفته می‌شود که کلیسای آخته خان در دوران صفویه یا کمی بعد ساخته شده و سال‌ها به عنوان مرکز مذهبی و فرهنگی جامعه مسیحیان منطقه فعالیت داشته است. امروزه اگرچه بخشی از بنا نیاز به مرمت دارد، اما همچنان فضایی باشکوه و آرام را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. مسیر رسیدن به این کلیسا از میان مناظر طبیعی زیبا عبور می‌کند که خود بخشی از لذت سفر است.
آدرس: آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، روستای آخته خانه
کلیسای هفتوان | تاریخ کهن در دل روستای سبز
کلیسای گئورگ مقدس هفتوان یکی از شاخص‌ترین بناهای مذهبی و تاریخی سلماس است که در روستایی به همین نام قرار دارد. این بنا با قدمتی چندصدساله، شاهد رویدادهای فراوانی در طول تاریخ بوده است. ساختار کلیسا از سنگ‌های تراش‌خورده و ملات سنتی تشکیل شده و سقف‌های طاقی‌شکل آن زیبایی خاصی به معماری‌اش بخشیده‌اند. درون کلیسا فضای معنوی و آرامی حاکم است و نور طبیعی از پنجره‌های کوچک به داخل می‌تابد و محیطی روحانی ایجاد می‌کند.
اطراف کلیسا، خانه‌های قدیمی و باغ‌های سرسبز روستا قرار دارند که جلوه‌ای زیبا و آرامش‌بخش به این مکان می‌دهند. کلیسای هفتوان نه‌تنها برای جامعه مسیحی منطقه اهمیت داشته، بلکه به عنوان یکی از نمادهای تاریخی سلماس شناخته می‌شود و سالانه گردشگران زیادی را جذب می‌کند. بازدید از این کلیسا فرصتی برای آشنایی با هنر معماری مذهبی و تاریخ غنی منطقه است.
آدرس: آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، روستای هفتوان
کلیسای قزلجه | میراث ارمنی در سلماس
کلیسای قزلجه یکی دیگر از بناهای مذهبی ارزشمند در فهرست جاهای دیدنی سلماس است. این کلیسا در روستای قزلجه واقع شده و به دلیل معماری منحصربه‌فرد و موقعیت جغرافیایی خاص خود مورد توجه گردشگران و محققان قرار دارد. بنا با استفاده از سنگ‌های بومی ساخته شده و نمای ساده اما استوار آن بیانگر سبک معماری ارمنی در دوره‌های گذشته است.
فضای داخلی کلیسا کوچک اما بسیار آرامش‌بخش است و هنوز هم حس و حال معنوی خود را حفظ کرده است. مسیر دسترسی به این کلیسا از میان طبیعت بکر و مناظر روستایی عبور می‌کند که خود بخشی از لذت سفر محسوب می‌شود. این مکان نه‌تنها یادگار فرهنگ و مذهب مسیحیان سلماس است، بلکه به عنوان بخشی از هویت تاریخی منطقه شناخته می‌شود.
آدرس: آذربایجان غربی، سلماس، روستای قزلجه
کلیسای سرکیس مقدس | نماد ایمان و استقامت
کلیسای سرکیس مقدس از دیگر جاذبه‌های مذهبی و تاریخی سلماس است که در بافت سنتی شهر قرار دارد. این کلیسا به یاد یکی از قدیسان برجسته مسیحیت ساخته شده و معماری آن تلفیقی از سادگی و استحکام است. دیوارهای سنگی ضخیم، سقف شیروانی و پنجره‌های کوچک، نشان از سبک معماری قدیمی منطقه دارد.
کلیسا در طول تاریخ بارها مرمت شده تا همچنان پابرجا بماند و نسل‌های مختلف بتوانند از آن بازدید کنند. فضای داخل کلیسا حس سکوت و آرامش خاصی دارد و هر گوشه آن نشانی از باور و ایمان مردم گذشته را در خود جای داده است.
آدرس: آذربایجان غربی، سلماس، روستای قلعه سر
کلیسای محلم | میراث خاموش در دل روستا
کلیسای محلم یکی از آثار کمتر شناخته‌شده در فهرست جاهای دیدنی سلماس است که در روستای محلم واقع شده است. این کلیسا با قدمتی طولانی، روزگاری محل گردهمایی و عبادت جامعه مسیحی منطقه بوده است. مصالح اصلی بنا شامل سنگ‌های بومی و ملات سنتی است که با گذر زمان همچنان استحکام خود را حفظ کرده‌اند. نمای کلیسا ساده اما چشم‌نواز است و فضای داخلی آن با نور طبیعی که از پنجره‌های کوچک می‌تابد، حال‌وهوایی آرام و معنوی ایجاد می‌کند.
اطراف کلیسا را طبیعتی بکر و چشم‌اندازهای روستایی فرا گرفته که تجربه بازدید را دلنشین‌تر می‌سازد. اگرچه این بنا در گذر زمان با آسیب‌هایی مواجه شده، اما همچنان ارزش تاریخی و فرهنگی خود را حفظ کرده و به عنوان بخشی از هویت مذهبی و اجتماعی سلماس شناخته می‌شود. سفر به کلیسای محلم فرصتی است تا با بخشی از تاریخ کمتر دیده‌شده این منطقه آشنا شوید.
آدرس: آذربایجان غربی، شهرستان سلماس، بخش مرکزی، روستای محلم
کلیسای مارگیوگیز سلماس | شکوه معماری ارمنی
کلیسای مارگیوگیز سلماس یکی از مهم‌ترین کلیساهای تاریخی و از شاخص‌ترین جاهای دیدنی سلماس به شمار می‌رود. این بنا با معماری سنگی و سبک ارمنی خود، نمونه‌ای ارزشمند از هنر و فرهنگ مسیحیان منطقه است. دیوارهای مستحکم، سقف طاقی و محراب زیبا از ویژگی‌های شاخص این کلیسا هستند. در گذشته، کلیسای مارگیوگیز مرکز فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی جامعه مسیحی سلماس بوده و رویدادهای مهمی در آن برگزار می‌شده است.
فضای داخلی کلیسا با طراحی ساده اما هنرمندانه‌اش، حس احترام و آرامش را به بازدیدکننده منتقل می‌کند. این کلیسا در طول قرن‌ها، با وجود تغییرات تاریخی و طبیعی، پابرجا مانده و اکنون به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری مذهبی و فرهنگی سلماس شناخته می‌شود. بازدید از کلیسای مارگیوگیز، نه‌تنها تجربه‌ای فرهنگی و تاریخی است، بلکه فرصتی برای لذت بردن از معماری اصیل و مناظر زیبای اطراف آن نیز فراهم می‌آورد.
آدرس: ده کیلومتری جنوب شرقی ارومیه، در روستای گلپرچین، سه کلیسای آشوری مارگیورگیز، مریم و مهیون
سلماس؛ مقصدی که باید در لیست سفرهایتان باشد!
سلماس با ترکیبی از تاریخ، فرهنگ و طبیعت، یکی از شگفت‌انگیزترین شهرهای آذربایجان غربی است که می‌تواند شما را با تجربه‌ای متفاوت شگفت‌زده کند. اگر قصد دارید این شهر زیبا را از نزدیک ببینید، از همین حالا برای بلیط هواپیما و رزرو هتل های سلماس اقدام کنید تا بدون دغدغه به استقبال سفری خاطره‌انگیز بروید. فراموش نکنید پس از بازگشت، تجربه‌ها، عکس‌ها و پیشنهادهای خود درباره بهترین جاهای دیدنی سلماس را با دیگران به اشتراک بگذارید تا هم شما الهام‌بخش دیگران باشید و هم آنها بتوانند سفرشان را بهتر برنامه‌ریزی کنند.
سوالات متداول درباره جاهای دیدنی سلماس
سلماس کجاست؟
سلماس یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی در شمال غرب ایران است که در دشت حاصلخیز سلماس قرار گرفته و به دلیل موقعیت جغرافیایی، تاریخ غنی و طبیعت بکر، شهرت دارد.
جاهای دیدنی سلماس در زمستان کدام‌اند؟
در زمستان، تالاب آق زیارت با مناظر برفی، آب گرم ایستی سو برای تجربه آب‌تنی گرم در هوای سرد، و مسیرهای کوهستانی پوشیده از برف جزو جذاب‌ترین نقاط هستند.
بهترین زمان سفر به سلماس چه فصلی است؟
بهار و اوایل پاییز به دلیل هوای معتدل و طبیعت سرسبز، بهترین زمان سفر به سلماس هستند. البته زمستان هم برای علاقه‌مندان به مناظر برفی و آب گرم، جذاب است.
چه سوغاتی‌هایی از سلماس می‌توان تهیه کرد؟
گردو، عسل کوهستان، محصولات لبنی محلی، خشکبار و صنایع‌دستی بافته‌شده از پشم و نخ از سوغاتی‌های معروف سلماس هستند.
