باغ عفیف آباد، که سابقا به نام باغ گلشن هم شناخته می‌شد، جلوه‌ای بی‌نظیر از تاریخ و طبیعت در پهنه‌ی دل‌انگیز شیراز است. ورود به باغ عفیف آباد شیراز مثل سفر در زمان به دوران شکوه صفویه و اوج معماری دوره قاجار است. این باغ به مساحت حدود ۱۲۷ هزار متر مربع در دل خود نمادی از هنر گل‌کاری ایرانی، نقوش گچ‌بری پیچیده و نمای معماری زیبا جای داده است. بنابراین اگر در پی مکانی هستید که هم از تماشا لذت ببرید و هم با قلب تاریخ ایران هم‌نفس شوید، باغ عفیف آباد شیراز بی‌تردید یکی از جلوه‌های بی‌چون این سرزمین است. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری فلای تودی معرفی کاملی از این باغ خواهیم داشت.
تاریخچه باغ عفیف آباد شیراز
باغ عفیف آباد شیراز یکی از کهن‌ترین و باشکوه‌ترین باغ‌های تاریخی ایران است که ریشه آن به دوران صفویه بازمی‌گردد. این باغ در آن زمان از املاک حاکم فارس بود و در سال ۱۲۸۴ هجری قمری به دستور میرزا علی‌محمدخان قوام‌الملک بازسازی شد و شکل امروزی خود را یافت. موقعیت باغ در انتهای خیابان عفیف آباد شیراز، یکی از خوش‌آب‌و‌هواترین نقاط شهر، سبب شد تا در دوره قاجار مورد توجه اشراف و درباریان قرار گیرد.
در اواخر همان دوره، مالکیت باغ به بانویی به نام عفیفه‌خانم رسید و از آن پس با عنوان «عفیف آباد» شناخته شد. در دوره پهلوی، این مجموعه به اقامتگاه تابستانی خاندان سلطنتی تبدیل گردید و پس از آن در اختیار ارتش قرار گرفت تا به موزه نظامی بدل شود. امروز باغ عفیف آباد شیراز به عنوان مجموعه‌ای تاریخی، فرهنگی و هنری، جلوه‌ای از پیوند معماری ایرانی و طبیعت اصیل فارس را در خود جای داده است.
اطلاعات باغ عفیف آباد شیراز
جدول زیر شامل اطلاعات کامل و به‌روز درباره باغ عفیف آباد شیراز است. این مجموعه در منطقه خوش آب و هوای عفیف آباد قرار دارد که همواره یکی از دلپذیرترین نقاط شیراز برای گردش و استراحت به‌شمار می‌رود. در این جدول می‌توانید آدرس دقیق، شماره تماس، ساعات بازدید، هزینه ورودی و بهترین زمان بازدید از این باغ تاریخی را مشاهده کنید.
| آدرس باغ عفیف آباد شیراز | شیراز، خیابان عفیف‌آباد، باغ تاریخی عفیف‌آباد |
| شماره تماس باغ عفیف آباد شیراز | ۰۷۱-۳۶۲۸۲۳۴۲ |
| ساعت بازدید باغ عفیف آباد شیراز | همه‌روزه از ساعت ۸:۰۰ صبح تا ۱۸:۰۰ عصر |
| هزینه ورودی باغ عفیف آباد شیراز (سال ۱۴۰۴) | برای بازدیدکنندگان ایرانی: ۵۰٬۰۰۰ تومانبرای گردشگران خارجی: ۲۰۰٬۰۰۰ تومان |
| بهترین زمان بازدید | فصل بهار (فروردین تا اردیبهشت)؛ هم‌زمان با شکوفایی نارنج‌ها و هوای مطبوع شیراز |
باغ عفیف آباد شیراز روی گوگل مپ
معرفی بخش‌های مختلف باغ عفیف آباد شیراز
بازدید از مجموعه باغ عفیف آباد شیراز برای هر مسافری که قصد سفر به شیراز دارد، تجربه‌ای متفاوت از تماشای تاریخ زنده و هنر اصیل ایرانی است و حداقل ۲-۳ ساعت زمان می‌برد. در ادامه بخش‌های گوناگون این باغ و ویژگی‌های آن را معرفی می‌کنیم تا پیش از بازدید، دید بهتری از مسیر و جذابیت‌های پیش روی خود داشته باشید.
کاخ سلطنتی اصلی
کاخ دو‌طبقه باغ، هسته مرکزی مجموعه است و با الگوی پلان محوری باغ ایرانی طراحی شده است. نمای بیرونی با ستون‌های سنگی و سرستون‌های الهام‌گرفته از تخت‌جمشید، ایوان عریض و پلکان تشریفاتی شناخته می‌شود. در طبقه اول تالار سلام، تالار آینه و چند اتاق پذیرایی قرار دارد که سقف‌ها و دیوارهایشان با گچ‌بری، نقاشی روغنی و قاب‌بندی‌های چوبی تزئین شده است.
طبقه دوم شامل اتاق‌های نشیمن و خواب سلطنتی، ایوانی رو به محور آبراه مرکزی و تالاری با کف‌پوش‌های معرق است. نورگیریِ هوشمندانه‌ی فضاها از طریق ارسی‌ها و شیشه‌های رنگی، در ساعات مختلف روز جلوه متفاوتی به تزیینات می‌دهد.
موزه نظامی باغ عفیف‌آباد شیراز
در تراز همکف و بخشی از زیرزمین کاخ، موزه نظامی قرار دارد. ویترین‌های موزه بر اساس دوره‌بندی تاریخی چیدمان شده‌اند و طیفی از سلاح‌های سرد (شمشیر، خنجر، سپر، کلاه‌خود)، سلاح‌های آتشین قدیمی (باروتی و فیتیله‌ای)، تا تجهیزات و یونیفورم‌های دوران معاصر را نمایش می‌دهند.
نشانه‌گذاری‌ها شامل نام شی، دوره، منبع یا کاربری است و برای برخی آثار، توضیحات تکمیلی درباره فن ساخت یا زمینه تاریخی ارائه شده است. بخش سکه‌ها و نشان‌ها، برای علاقه‌مندان به تاریخ تشکیلات نظامی جذاب است و در سالن تجهیزات، نمونه‌هایی از لوازم میدانی (دوربین‌ها، قطب‌نماها و ادوات مخابراتی) دیده می‌شود. زمان پیشنهادی بازدید از موزه ۴۵ تا ۷۵ دقیقه است.
موزه عبرت باغ عفیف آباد شیراز
این بخش روایتی موجز از تحولات سیاسی اجتماعی دوره‌های اخیر ایران را با تکیه بر اسناد تصویری، پوسترها، مدیا و اشیای موضوعی ارائه می‌کند. مسیر بازدید خطی است و ترتیب سالن‌ها از «پیش‌زمینه‌های تاریخی» تا «تغییرات ساختاری و پیامدها» پیش می‌رود. محتوای نمایش‌ها برای مخاطب عمومی تنظیم شده و در کنار هر بخش خلاصه‌های راهنما نصب شده است. اگر با خانواده سفر می‌کنید، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان برای این قسمت کافی است.
باغ ایرانی و محوطه باغ عفیف آباد
باغ عفیف‌آباد شیراز نمونه‌ای شاخص از باغ ایرانی سنتی است؛ باغی که با طراحی چهارباغ، جوی‌های روان، حوض‌های سنگی و درختان همیشه‌سبز، جلوه‌ای از هماهنگی طبیعت و معماری ایرانی را پیش چشم بازدیدکنندگان می‌گذارد. در این بخش از مجموعه، درختان بلند سرو و نارنج، همراه با گل‌کاری‌های فصلی، فضای روح‌نوازی پدید آورده‌اند که هر رهگذری را به آرامش دعوت می‌کند.
صدای پرندگان، نسیم ملایم میان شاخه‌ها و رایحه خوش شکوفه‌های نارنج در بهار، از ویژگی‌های فراموش‌نشدنی این باغ است. در تابستان، عطر نارنج در فضا می‌پیچد و در پاییز و زمستان، رنگ‌های نارنجی و سپید برگ‌ها و گل‌ها حال‌و‌هوایی شاعرانه به محیط می‌بخشد.
هرچند امروزه رسیدگی به گل‌کاری‌ها و آب‌نماها مانند گذشته نیست و بخشی از طراوت اولیه باغ کاهش یافته است، اما باغ گلشن شیراز همچنان از محبوب‌ترین جاهای دیدنی شیراز به شمار می‌رود و محوطه سبز و دل‌انگیزش بهترین مکان برای پیاده‌روی، استراحت و گذراندن ساعاتی آرام در دل شهر بهاری شیراز است.
حمام سنتی عفیف آباد
حمام سنتی باغ عفیف‌آباد شیراز در بخش غربی مجموعه و در نزدیکی قهوه‌خانه قرار دارد. این حمام با الگوی معماری حمام‌های سنتی ایرانی ساخته شده و شامل بخش‌هایی چون سربینه (رخت‌کن)، میان‌در، گرم‌خانه و خزینه‌های آب گرم و سرد است. طراحی بنا با گنبدها و طاق‌های قوسی‌شکل، علاوه بر حفظ گرما، جلوه‌ای چشم‌نواز به فضا بخشیده است.
دیوارهای داخلی حمام با نقش‌برجسته‌هایی از داستان‌های کهن ایرانی تزئین شده‌اند؛ آثاری که روایتگر صحنه‌هایی چون فرهاد در کوه بیستون، دیدار مردم با خسروپرویز ساسانی، و ورود یوسف به جمع زنان مصری هستند. این نقوش علاوه بر زیبایی بصری، بیانگر پیوند هنر و فرهنگ در معماری ایرانی‌اند.
در بخش خزینه، هنوز هم نشانه‌هایی از دیگ مسی بزرگ دیده می‌شود که در گذشته وظیفه گرم‌کردن آب را بر عهده داشت. آتش در زیر دیگ افروخته می‌شد و دود حاصل از آن از طریق مناره و قبه کوچک بالای بام حمام به بیرون هدایت می‌گردید.
قهوه خانه سنتی باغ عفیف آباد شیراز
قهوه‌خانه سنتی باغ عفیف آباد شیراز در بخش غربی مجموعه و درست در کنار حمام سنتی قرار گرفته است. این مکان در گذشته پاتوقی برای شاهزادگان و اشراف قاجاری بود؛ جایی برای استراحت، نوشیدن چای و کشیدن قلیان پس از گردش در باغ.
فضای قهوه‌خانه با دیوارهای آجری، طاق‌های قوسی‌شکل و معماری ایرانی اصیل، حال‌و‌هوایی گرم و صمیمی دارد و هنوز هم حس قدم‌زدن در گذشته را به بازدیدکنندگان منتقل می‌کند. در مرکز قهوه‌خانه حوض کوچکی با آب زلال قرار دارد که طراوت و زیبایی فضا را دوچندان کرده است.
قهوه‌خانه شامل شش حجره سنتی است که با کاشی‌کاری‌های دست‌ساز و ظریف تزئین شده‌اند. روی کاشی‌ها، صحنه‌هایی از داستان‌های شاهنامه فردوسی همچون «ضحاک و کاوه آهنگر»، «زال و سیمرغ»، «نبرد رستم و سهراب»، «نبرد تهمتن و دیو سپید» و «رستم و اسفندیار» به تصویر کشیده شده است؛ تصاویری که جلوه‌ای هنری و اسطوره‌ای به فضا می‌بخشند.
امکانات رفاهی مختلف باغ برای گردشگران
در محوطه باغ، قهوه‌خانه سنتی با فضایی آرام و دل‌انگیز، محلی برای استراحت و نوشیدن چای در کنار صدای آب و عطر درختان نارنج فراهم کرده است. همچنین وجود سرویس‌های بهداشتی، استخر، فروشگاه صنایع‌دستی، کتاب‌فروشی و غرفه اجاره لباس‌های سنتی برای عکاسی، از دیگر امکاناتی است که نیازهای بازدیدکنندگان را پوشش می‌دهد.
برای علاقه‌مندان به فعالیت‌های ورزشی، زمین‌های تنیس و والیبال در بخش‌های اختصاصی مجموعه تعبیه شده‌اند. علاوه بر این در محدوده باغ، تالار عروسی و مهمان‌سرا نیز وجود دارد که در اختیار ارتش جمهوری اسلامی ایران است. استفاده از این بخش‌ها برای عموم آزاد نیست و تنها با رزرو و هماهنگی قبلی امکان‌پذیر خواهد بود.
جاهای دیدنی اطراف باغ عفیف آباد شیراز
در اطراف باغ عفیف‌آباد شیراز مجموعه‌ای از جذاب‌ترین جاهای دیدنی شیراز قرار دارد که می‌توانند ادامه‌ای دل‌نشین برای گشت‌و‌گذار در این باغ تاریخی باشند. از دیگر باغ های شیراز مانند باغ ارم و عمارت شاپوری گرفته تا بازار وکیل و حافظیه، هر کدام بخشی از تاریخ، هنر و فرهنگ کهن شیراز را بازگو می‌کنند. نزدیکی این مکان‌ها به باغ، این امکان را فراهم می‌سازد که در یک برنامه‌ی یک‌روزه، بخش بزرگی از زیبایی‌های شهر را از دل طبیعت تا بناهای تاریخی تجربه کنید.
- باغ ارم شیراز – ۶٫۵ کیلومتر
- کلیسای شمعون غیور – ۳٫۶ کیلومتر
- عمارت شاپوری شیراز – ۳٫۷ کیلومتر
- آرامگاه سید تاج‌الدین غریب شیراز – ۳٫۸ کیلومتر
- مسجد مشیر – ۴ کیلومتر
- خانه سعادت (موزه خاتم) – ۴ کیلومتر
- آرامگاه سیبویه شیراز – ۴ کیلومتر
- آرامگاه بی‌بی دختران شیراز – ۴٫۱ کیلومتر
- موزه موسیقی شیراز (خانه منطقی‌نژاد) – ۴٫۳ کیلومتر
- خانه صالحی شیراز – ۴٫۴ کیلومتر
- مسجد نو شیراز – ۴٫۴ کیلومتر
- خانه صابر (موزه لباس‌های سنتی و آیینی) – ۴٫۵ کیلومتر
- عمارت دیوانخانه قوام ملکی – ۴٫۶ کیلومتر
- باغ تخت شیراز – ۴٫۶ کیلومتر
- حمام وکیل شیراز – ۴٫۶ کیلومتر
- بازار وکیل شیراز – ۴٫۸ کیلومتر
- آب‌انبار وکیل (موزه آب) – ۴٫۸ کیلومتر
- سرای مشیر شیراز – ۴٫۸ کیلومتر
- آرامگاه شیخ روزبهان شیراز – ۵٫۴ کیلومتر
- خانه زینت‌الملوک شیراز – ۵٫۵ کیلومتر
- باغ نارنجستان قوام شیراز – ۵٫۵ کیلومتر
- آرامگاه بابا کوهی شیراز – ۵٫۷ کیلومتر
- خانه منصورکرونی شیراز – ۵٫۸ کیلومتر
- حافظیه شیراز – ۵٫۹ کیلومتر
- باغ جهان‌نما – ۵٫۹ کیلومتر
- آرامگاه شاه شجاع – ۶٫۲ کیلومتر
- آرامگاه خواجوی کرمانی شیراز – ۶٫۴ کیلومتر
- گهواره دید شیراز – ۶٫۶ کیلومتر
- باغ دلگشا – ۷٫۴ کیلومتر
- آرامگاه سعدی – ۸٫۲ کیلومتر
- تل نخودی – ۹ کیلومتر
سفری به قلب تاریخ و طبیعت شیراز در باغ عفیف آباد
باغ عفیف آباد شیراز نه‌تنها یادگاری از شکوه معماری ایرانی است، بلکه پلی میان تاریخ، هنر و آرامش طبیعت محسوب می‌شود. بازدید از این باغ فرصتی است تا در میان عطر نارنج و صدای آب، با گوشه‌ای از هویت فرهنگی ایران آشنا شوید. اگر قصد دارید در آینده نزدیک راهی دیار شعر و گل شوید، بهتر است از هم‌اکنون برای تهیه بلیط قطار شیراز یا بلیط پرواز شیراز برنامه‌ریزی کنید تا سفری راحت و به‌صرفه داشته باشید. پس از رسیدن به این شهر رویایی هم می‌توانید با اقامت در یکی از هتل های شیراز، اقامتی دل‌انگیز و آرام را تجربه کنید و در کنار بازدید از باغ عفیف‌آباد، از دیگر دیدنی‌های تاریخی و طبیعی این شهر بی‌همتا لذت ببرید.
سوالات متداول درباره باغ عفیف آباد شیراز
باغ عفیف آباد شیراز کجاست و چطور می‌توان به آنجا رفت؟
باغ عفیف آباد در خیابان عفیف‌آباد شیراز، در منطقه‌ای خوش‌آب‌وهوا در غرب شهر واقع شده است. برای دسترسی به این باغ می‌توانید از تاکسی، اسنپ، اتوبوس‌های خطی میدان نمازی – عفیف‌آباد یا وسیله نقلیه شخصی استفاده کنید. فاصله آن از مرکز شهر حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه است.
ساعات بازدید از باغ عفیف‌آباد شیراز چگونه است؟
ساعات بازدید معمولا از ۸ صبح تا ۶ عصر است. در فصل تابستان ممکن است ساعت بسته شدن کمی دیرتر (تا ۷ عصر) و در زمستان زودتر باشد. بهتر است قبل از بازدید، ساعات دقیق را از منابع رسمی گردشگری شیراز بررسی کنید.
هزینه بلیط ورودی باغ عفیف‌آباد چقدر است؟
در سال ۱۴۰۴، هزینه ورودی برای گردشگران ایرانی حدود ۵۰ هزار تومان و برای گردشگران خارجی حدود ۲۰۰ هزار تومان است. این مبلغ شامل بازدید از کاخ سلطنتی، موزه نظامی، موزه عبرت و محوطه باغ می‌شود.
آیا بازدید از موزه نظامی باغ عفیف‌آباد برای عموم آزاد است؟
بله، موزه نظامی برای عموم آزاد است و بازدیدکنندگان می‌توانند از مجموعه‌ای ارزشمند از سلاح‌ها، لباس‌های نظامی و تجهیزات تاریخی دیدن کنند. البته برخی بخش‌های نظامی و مهمان‌سراها در اختیار ارتش هستند و دسترسی عمومی ندارند.
بهترین زمان بازدید از باغ عفیف‌آباد شیراز چه فصلی است؟
به دلیل آب‌و‌هوای معتدل عفیف‌آباد، بهترین زمان بازدید فصل بهار (به‌ویژه اردیبهشت) است؛ زمانی که باغ در اوج شکوفایی درختان نارنج و گل‌های رنگارنگ قرار دارد. فصل پاییز نیز با رنگ‌های گرم برگ‌ها و هوای ملایم، انتخابی عالی برای عکاسی و قدم‌زدن در باغ است.
