قلعه رودخان کجاست؟
قلعه رودخان بزرگترین قلعه آجری ایران و یکی از مشهورترین جاذبه های گردشگری گیلان است که در دل جنگلهای انبوه و سرسبز فومن جا خوش کرده است. این دژ تاریخی در ارتفاع حدود ۷۱۵ متر از سطح دریا ساخته شده و چشمانداز بینظیری از کوهستان و جنگلهای اطراف دارد.
برای رسیدن به قلعه رودخان ابتدا باید به شهر فومن بروید و سپس حدود ۲۵ کیلومتر مسیر کوهستانی و جنگلی را با خودرو طی کنید تا به روستای رودخان برسید. این نقطه آخرین محل دسترسی خودروهاست و از آنجا مسیر پیادهروی آغاز میشود. بازدیدکنندگان باید از ۱۶۲۰ پله سنگی بالا بروند تا به ورودی قلعه برسند. این مسیر در میان درختان بلند و فضای مهآلود جنگل، حالوهوایی شبیه سفر در دل افسانهها دارد.

مسیرهای دسترسی به قلعه رودخان
اگر از شهرهای دورتر سفر میکنید، بهترین راه این است که ابتدا خودتان را به رشت برسانید. با خرید بلیط هواپیما رشت در مدت کوتاهی به مقصد برسید یا از طریق بلیط قطار رشت سفری اقتصادی را تجربه کنید. برای بازدید از قلعه رودخان چند مسیر اصلی وجود دارد که بسته به مبدا سفر، میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید:
-
از تهران به قلعه رودخان: فاصله تهران تا قلعه رودخان حدود ۴۳۰ کیلومتر است و مسیر معمول از جاده رشت – قزوین و سپس فومن ادامه پیدا میکند. این مسیر تقریبا ۵/۵ تا ۶ ساعت زمان نیاز دارد.
-
از رشت به قلعه رودخان: فاصله رشت تا قلعه رودخان حدود ۴۰ کیلومتر است و با خودرو شخصی میتوان در مدت یک ساعت به مقصد رسید.
-
از فومن به قلعه رودخان: فاصله مرکز شهر فومن تا روستای قلعه رودخان ۲۵ کیلومتر است که در جادهای سرسبز و کوهستانی طی میشود.
-
از انزلی به قلعه رودخان: فاصله بندرانزلی تا قلعه رودخان حدود ۷۰ کیلومتر است و نزدیک به ۹۰ دقیقه رانندگی دارد.
-
از ماسوله به قلعه رودخان: فاصله این دو جاذبه مشهور گیلان حدود ۵۰ کیلومتر است و معمولا یک ساعت رانندگی طول میکشد.
پس از رسیدن به پارکینگ روستای رودخان، باید خودرو را پارک کنید و ادامه مسیر تا ورودی قلعه پیادهروی کنید. در طول این راه مغازههای محلی، رستورانهای کوچک و استراحتگاههایی وجود دارد که مسیر را دلچسبتر میکنند.
- آدرس قلعه رودخان روی نقشه گوگل
موقعیت جغرافیایی قلعه رودخان
قلعه رودخان از لحاظ موقعیت جغرافیایی در استان گیلان و شما کشور واقع شده است. این قلعه تاریخی در نزدیکی شهر فومن قرار گرفته و در منطقهای کوهستانی و جنگلی قرار دارد.- عرض جغرافیایی: ۳۷٫۰۷۲۹ درجه شمالی
- طول جغرافیایی: ۴۹٫۳۱۱۹ درجه شرقی
اطلاعات بازدید
- آدرس قلعه رودخان: ایران، استان گیلان، ۲۰ کیلومتری جنوب غربی فومن، بالای روستای رودخان
- ساعت کاری قلعه رودخان: از ۸:۰۰ صبح تا ۱۷:۳۰ بعدازظهر
- قیمت بلیط قلعه رودخان ۱۴۰۳: گردشگران داخلی ۴۰ تومان، خارجی ۳۰ تومان
پله های قله رودخان
راه رسیدن به قلعه رودخان آسان نیست! برای بازدید از این دژ تاریخی باید از ۱۶۲۰ پله بالا بروید. این پلهها همان مسیر امروزی هستند که طی سالهای اخیر برای سهولت رفتوآمد گردشگران ساخته شدهاند و شما را از ورودی روستای رودخان تا دروازه اصلی قلعه هدایت میکنند.
اما نکته جالب این است که پلههای اصلی قلعه رودخان بخشی از معماری قدیمی دژ بودهاند. باستانشناسان در کاوشهای خود بقایای ۹۳۵ پله سنگی را کشف کردهاند که در امتداد دیوارها و برجهای قلعه ساخته شده بودند. همین موضوع باعث شده بود که در گذشته از این مکان با عنوان قلعه هزارپله یاد شود.
امروز صعود از مسیر ۱۶۲۰ پلهای قلعه رودخان علاوه بر جذابیت تاریخی، تجربهای متفاوت از طبیعتگردی است. چرا که در طول مسیر، جنگلهای انبوه، درختان سر به فلک کشیده و فضای مهآلود شمال ایران، همراه همیشگی شما خواهند بود.
تاریخچه قلعه رودخان
حدود دو قرن پیش یک ایرانشناس لهستانی به نام آلکساندر بورژکوفسکی پرده از راز قلعهای ناشناخته در دل جنگل های گیلان برداشت. او در سفرنامهاش نوشت:
«دژی است بر بالای کوهی در قسمت علیای رودخانهای به همین نام. سقف آن سنگی و در دو سوی ورودی، برجهای دفاعی مستحکم دارد. بر کتیبه سردر نوشته شده که این قلعه در سالهای ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری به فرمان سلطان حسامالدین امیردباج تجدید بنا شد.»
این رودخانه همان رودخان بود و قلعهای که او توصیف کرد، بعدها با نام قلعه رودخان شناخته شد. طبق شواهد تاریخی، این دژ کهن نه تنها ۵۰۰ سال پیش در دوره آلامیر دباج مرمت شده، بلکه ریشههای آن بسیار قدیمیتر است. بسیاری از پژوهشگران باور دارند که قلعه رودخان در اصل در دوران ساسانیان و بهویژه همزمان با حمله اعراب ساخته شد تا بهعنوان یک دژ مستحکم دفاعی مورد استفاده قرار گیرد.
در دورههای بعد، بهویژه زمان سلجوقیان، این قلعه بار دیگر بازسازی شد و اسماعیلیان الموت نیز از آن بهعنوان یکی از پایگاههای مهم خود بهره میبردند. همین قدمت و کارکردهای متفاوت در طول تاریخ، باعث شده امروز قلعه رودخان را بهعنوان یکی از مهمترین و بزرگترین قلعه های تاریخی ایران با قدمتی نزدیک به ۱۵۰۰ سال بشناسیم.

دلیل نامگذاری قلعه رودخان
نام قلعه رودخان مانند بسیاری از بناهای تاریخی در طول قرنها تغییر کرده و روایتهای مختلفی درباره دلیل این نامگذاری وجود دارد. در گویش محلی گیلکی، مردم به این دژ کهن «روخان قلعه» یا «قلعه روخون» میگویند. برخی بر این باورند که چون قلعه در کنار رودخانهای پرآب ساخته شده، به آن «قلعه رودخانهای» گفتهاند. گروهی دیگر نیز اعتقاد دارند که رودخانهای به نام رخون در سمت راست قلعه جریان دارد و همین نام، ریشه واژه «رودخان» شده است.در منابع تاریخی، این بنا در گذشته با نامهای دیگری نیز شناخته میشده است. در دورانهای کهن از آن با عنوان دژ رودگان یا روگان یاد میشد؛ واژهای که به معنای «دژی کنار رود» است. به مرور زمان، تلفظ روگان در زبان محلی تغییر یافت و به «رودخان» تبدیل شد.
به دلیل مسیر طولانی پلهای و صعود دشوار، در برخی دورهها این قلعه را قلعه هزارپله نیز مینامیدند. همچنین پس از بازسازی گسترده در دوره امیر حسامالدین دباج، این بنا برای مدتی با عنوان قلعه حسامی شناخته شد. در متون قدیمی نامهای دیگری همچون سکسار، سگسار یا سگسال نیز برای آن آمده است. برخی پژوهشگران معتقدند این نامها به سال ساخت یا بازسازی مربوط میشود و برخی دیگر آن را برگرفته از تحولات زبانی و محلی میدانند.
امروز، با وجود همه این روایتها و تغییرات، نام قلعه رودخان بیش از هر عنوان دیگری بر سر زبانها مانده و این دژ کهن همچنان با همان نام اصلی میان جنگلهای انبوه گیلان استوار ایستاده است.

![]() |
بهترین هتل های رشت |
معماری قلعه رودخان
اگر کنجکاوید بدانید داخل این دژ باشکوه چه میگذرد و چرا در طول تاریخ حتی یک بار هم فتح نشده است، باید به سراغ معماری خاص و هوشمندانه آن برویم. قلعه رودخان در زمینی به مساحت حدود ۲/۶ هکتار ساخته شده و دیوارهای آن در مجموع نزدیک به ۱۵۰۰ متر طول دارند. همین دیوارهای قطور و برجهای متعدد باعث شده است که این دژ کوهستانی به یکی از مستحکمترین قلعههای ایران تبدیل شود.
قلعه رودخان روی دو تپه مرتفع جنگلی بنا شده است. این موقعیت خاص باعث شد که معماری آن به سه بخش تقسیم شود:
- ارگ یا شاهنشین: در بلندترین بخش غربی قلعه ساخته شده و محل سکونت حاکم و خانواده او بوده است.
- قورخانه یا بخش نظامی: در قسمت شرقی قرار دارد و به عنوان مرکز استقرار نیروها و تجهیزات دفاعی مورد استفاده قرار میگرفت.
- بخش میانی: میان این دو بخش واقع شده و شامل آبانبارها، محل زندگی سربازان و دیگر فضاهای خدماتی بوده است.
یکی از شاخصترین ویژگیهای معماری قلعه رودخان، برجهای نگهبانی آن است. ۴۲ برج دیدهبانی در اطراف قلعه ساخته شده که با دیوارهای عظیم و کنگرهدار به یکدیگر متصل میشوند. این استحکامات سبب میشد دشمن نتواند بهسادگی به داخل نفوذ کند و همین امر باعث شده قلعه رودخان در طول تاریخ بارها مورد حمله قرار بگیرد اما هیچگاه فتح نشود.

جاذبه های قلعه رودخان
قلعه رودخان از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
-
ارگ یا شاهنشین که محل اقامت حاکم و خانواده او بوده.
-
قورخانه یا بخش نظامی که برای فعالیتهای دفاعی و استقرار سربازان استفاده میشده است.
پس از طی کردن تمام پلهها، اولین چیزی که در مقابل بازدیدکنندگان قرار میگیرد، دروازه ورودی چوبی و عظیم قلعه است. تصور کنید اگر ۵۰۰ سال پیش در مقابل این در ایستاده بودید، با سازهای روبهرو میشدید که هیبت و ترس خاصی القا میکرد. در دو سوی این در، سکوهای سنگی بلندی وجود دارد که احتمالاً جایگاه نگهبانان قلعه بوده است. در کنار آنها، دو برج استوانهای بلند قرار دارد؛ برجهایی که دیدهبانها از فراز آنها رفتوآمدها را زیر نظر میگرفتند و میتوانستند حتی از پایین کوه، نزدیک شدن افراد را تشخیص دهند.
پس از ورود به قلعه و عبور از راهروی اصلی، مسیر با چند پله سنگی ادامه پیدا میکند. اینجا جایی است که بازدیدکننده حس میکند وارد قلب یک دژ اسرارآمیز شده است. دیوارهای قطور، برجهای متعدد، و چشمانداز وسیع جنگلهای اطراف تجربهای منحصربهفرد به شما میدهد که در هیچ جای دیگر تکرار نمیشود.
امروز گردشگران میتوانند در بخشهای مختلف این دژ کهن قدم بزنند و بقایای اتاقهای مسکونی، حمامهای قدیمی، آبانبار و برجهای دفاعی را از نزدیک ببینند. ترکیب معماری تاریخی با طبیعت بکر گیلان باعث شده بازدید از قلعه رودخان فقط یک گردش ساده نباشد، بلکه تجربهای فراموشنشدنی از تاریخ، فرهنگ و طبیعت باشد.

ارگ قلعه رودخان
اگر به سمت غرب حرکت کنید، ارگ قلعه رودخان یا شاه نشین را میبینید که در بالاترین نقطه قلعه است. ارگ سه بخش فوقانی، تحتانی و تراس دارد. زیباترین بخش ارگ تراس است؛ یک بالکن در بالاترین نقطه جنگل. منظرهای که حتی همین امروز هم در بهترین هتل های لوکس نظیرش پیدا نمیشود. هرچند خیلی از قسمت های قلعه رودخان در طول زمان از بین رفته، اما گفته میشود که در گذشته ارگ قلعه رودخان دو اتاق و یک ایوان داشته است. اتاق بالایی از بیرون استوانهای شکل و از درون ساختمانی هشت ضلعی به نظر میرسد.
قورخانه قلعه رودخان
اگر از ورودی به سمت شرق بروید، قورخانه یا اسلحه خانه را میبینید که محلی برای ساخت و نگهداری اسلحه و مهمات بوده است. قورخانه قلعه رودخان بخشهای مختلفی مثل ورودیها، زندان، در خروج اضطراری، حمام، آبریزگاه، قراولخانه و محلی برای اسکان سربازان ارشد دارد. قلعه رودخان از معدود نقاطی محسوب میشود که میتوانید یک پایگاه نظامی واقعی و هزار ساله را از نزدیک ببینید.![]() |
جاهای دیدنی رشت |
برج های دیده بانی قلعه رودخان
حالا که به بالای قلعه رسیدهاید، فقط باید نگاهی به جنگل بزنید تا متوجه برجهای دیدبانی بشوید که دورتادور قلعه و وسط جنگل ساخته شدهاند. قلعه رودخان ۴۰ برج دیدهبانی دارد. برج های استوانهای شکل که از داخل هشت ضلعی هستند و محلی برای دیدبانی بودهاند. معماری قلعه رودخان به شکلی است که روزنههای این برج ها علاوه براین که پنجرههایی برای بازرسی اطراف بودند، به عنوان محلی برای تیراندازی و سرازیر کردن مواد مذاب روی دشمنان هم استفاده میشدند.
آب انبار قلعه رودخان
آب انبار در پایین ترین قسمت ساختمان قلعه رودخان قرار دارد و آب مورد نیاز آن در گذشته از ییلاق زردخونی تامین می شد. متاسفانه بعد از زلزله سال ۱۳۶۹ این آب انبار خشک شد و حالا آب مورد نیاز قلعه رودخان از طریق لولههای پلاستیکی به قلعه و آب انبار انتقال پیدا میکند.
بهترین زمان سفر به قلعه رودخان
قلعه رودخان، مثل تمام مناطق گیلان در تمام فصلهای سال زیباییهای خاص خودش را دارد اما شاید بد نباشد، حالوهوای قلعه رودخان را در فصلهای مختلف سال بدایند و سپس برای انتخاب بهترین زمان سفر به قلعه رودخان تصمیم بگیرید.آب و هوای قلعه رودخان در بهار
بهار بهترین فصل سفر به گیلان است. فصلی که همهچیز در نهایت طراوت و سبزی قرار دارد، هوا خیلی سرد نیست، از طرفی شرجی هوای تابستان هنوز شروع نشده و طبیعت در زیباترین و زندهترین شکل خود است. همه اینها باعث شده که فصل بهار بهترین فصل سفر به قلعه رودخان باشد.
آب و هوای قلعه رودخان در تابستان
اگر به دنبال جایی هستید که از گرمای تابستان فرار کنید، جنگل های گیلان میتواند انتخاب مناسبی باشد. اما وقتی حرف بالا رفتن از ۱۶۰۰ پله آن هم در شرجیهای شمال به میان میآید، شاید مسئله کمی فرق کند. فصل تابستان با توجه به شرجی و گرمای هوا زمان خوبی برای پله نوردی در قلعه رودخان نیست.آب و هوای قلعه رودخان در پاییز
اگر عاشق برگریزانهای پاییزی، چهره زرد و نارنجی طبیعت، کمی هوای سرد و مه جنگل هستید، فصل پاییز چمدانتان را جمع کنید و به قلعه رودخان بروید. تماشای یک قلعه درحالیکه هر لحظه در میان مه و برگهای نارنجی جنگل پنهان میشود، تصویری است که فقط در پاییز قلعه رودخان میتوانید ببینید.
آب و هوای قلعه رودخان در زمستان
سفر به قلعه رودخان در زمستان شبیه سفر به قصر ملکه برفی است. یک قلعه سفید که بر فراز کوههای برفی نشسته و نمای یخی و جادویی دارد. البته شاید نمای قلعه رودخان در زمستان جذاب باشد، اما بارش برف و باران پلهنوردی در این فصل را سختتر از همیشه میکند. اگر قصد دارید در فصل زمستان به قلعه رودخان سفر کنید با تجهیزات کامل این کار را انجام دهید. میتوانید چند روز قبل به رشت سفر کنید، در یکی از هتل های رشت اقامت کنید و بعد با تجهیزات راهی شوید.
امکانات رفاهی قلعه رودخان گیلان
خبر خوب این است که حتی اگر قصد صعود از پلهها و بازدید از قلعه را نداشته باشید، سفر به منطقه قلعه رودخان همچنان تجربهای لذتبخش خواهد بود. در ابتدای مسیر و پای کوه، امکانات متنوعی برای گردشگران فراهم است:
- فروشگاههای صنایعدستی محلی که میتوانید از آنها سوغاتی و یادگاری تهیه کنید.
- عکاسی با لباسهای محلی گیلان که یکی از جذابترین سرگرمیهای گردشگران است.
- رستورانها و چایخانههای سنتی که غذاهای معروف گیلانی مثل اناربیج، ترشتره و باقلا قاتق را سرو میکنند.
اگر تصمیم گرفتید مسیر ۱۶۲۰ پله را طی کنید و به بالای قلعه برسید، امکانات رفاهی در طول مسیر عبارتند از:
- آب آشامیدنی در نقاط مختلف مسیر و در محوطه قلعه.
- سرویسهای بهداشتی و نمازخانه در محدوده ورودی و داخل قلعه.
- استراحتگاههای کوچک در طول مسیر برای رفع خستگی.

اقامت در قلعه رودخان
برای کسانی که قصد دارند بیش از یک روز در منطقه بمانند، گزینههای متنوعی برای اقامت در اطراف قلعه رودخان وجود دارد:
- هتلها و اقامتگاههای شهر فومن: فاصله فومن تا قلعه رودخان تنها ۲۵ کیلومتر است و با رزرو هتل فومن میتوانید دسترسی خوبی به این جاذبه گردشگری داشته باشید.
- اقامتگاههای بومگردی روستاهای اطراف: در مسیر دسترسی به قلعه رودخان و روستاهای اطراف، خانههای بومگردی متعددی فعالیت میکنند. اقامت در این خانهها فرصتی است تا تجربهای نزدیکتر به فرهنگ و سبک زندگی محلی گیلان داشته باشید.
- کمپینگ در جنگلهای فومن: اگر اهل ماجراجویی هستید، میتوانید در جنگل های اطراف قلعه رودخان کمپ بزنید. طبیعت بکر این منطقه برای چادر زدن بسیار مناسب است، البته باید تجهیزات لازم، کیسهخواب و وسایل ایمنی همراه داشته باشید و از محلهای امن برای برپایی کمپ استفاده کنید.
اطلاعات گردشگری قلعه رودخان
قبل از سفر به قلعه رودخان باید چند نکته مهم را در نظر داشته باشید:
- برای رسیدن به بالاترین نقطه قلعه باید از ۱۶۲۰ پله بالا بروید. بنابراین حتما با کفش راحت و لباس سبک سفر کنید و از بردن وسایل سنگین یا پوشیدن لباسهای رسمی خودداری کنید.
- مسیر صعود و بازدید در مجموع حدود ۲ ساعت زمان میبرد. بهتر است آب آشامیدنی و خوراکی سبک همراه داشته باشید. در ورودی مسیر، عصاهای چوبی ساده هم به فروش میرسند که میتوانند در طول مسیر به شما کمک کنند.
- کودکان، سالمندان و افرادی با مشکلات قلبی یا تنفسی ممکن است در بالا رفتن از مسیر دچار مشکل شوند. پیش از بازدید، شرایط جسمانی خود و همسفرانتان را در نظر بگیرید.
- در ورودی روستا هزینه پارکینگ دریافت میشود و برای ورود به قلعه نیز باید بلیط ورودی تهیه کنید. توصیه میشود پول نقد همراه داشته باشید، چون ممکن است دستگاههای کارتخوان به دلیل مشکلات اینترنتی فعال نباشند.
- ساعات بازدید قلعه رودخان ۱۴۰۴ همهروزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۷:۳۰ عصر است. البته بسته به فصل سال و شرایط آبوهوا این زمان ممکن است کمی تغییر کند.
- بهخاطر داشته باشید که مسیر بازدید طولانی سنگی است. بنابراین، برنامهریزی برای شروع بازدید در ساعات ابتدایی روز بسیار مناسبتر است. حتما خودتان را حداقل چند ساعت زودتر از بسته شدن دروازهها آماده کنید تا بتوانید بهراحتی مسیر را طی و از تماشای قلعه لذت ببرید.
چرا باید ورودی پرداخت کنیم؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!
بساط جدید برای گرفتن پول زور از ما شمالی هاست؟؟؟؟؟؟
خجالت داره واقعا
۲۰ مهر ۱۴۰۳ روز جمعه اونجا بودم .هزینه ورودی به محوطه داخلی که پارکینگ داره ۸۸ هزار تومان و هزینه ورود به قلعه نفری ۱۲۰ هزار تومان اخذ گردید.لطفا آدرس غلط به مسافرین و توریستها ندید .در ضمن بنده خودم ساکن و بومی همین استان گیلان هستم.
سلام من امروز رفتم ۱۴۰۳.۹.۲۸ پول پارکینگ ۸۸۰۰۰ هزار تومن ازم گرفتم