رایج ترین دلایل کنسلی در پروازها

کنسلی در پرواز یکی از بدترین مواردی است که امکان دارد هنگام سفر برای هر مسافری پیش بیاید. البته کنسلی در پرواز همیشه اتفاق نمی‌افتد اما آگاهی از قوانین کنسلی در پرواز می‌تواند به شما کمک کند تا بتوانید حقوق خود را از ایرلاین‌ها دریافت کنید و یا سفر خو را به گونه‌ای مدیریت نماییدکه با این اتفاق ناگوار مواجه نشوید.

هر مسافری اولویت بندی‌های زمانی خود را دارد و گاهی کنسلی در پرواز می‌تواند برای برخی از افراد فاجعه انگیز باشد. پس بهتر است قبل از هر چیز بدانیم چگونه اطلاعات پرواز را چک کنیم؟ و سپس به سراغ علل کنسلی برویم. آگاهی از دلایل کنسلی در پرواز می تواند در این زمینه به شما بسیار کمک کند. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری فلای‌تودی بیشتر به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

چرا پروازها کنسل می‌شوند؟

قبل از خرید بلیط هواپیما باید بدانید که این پرواز ممکن است به دلایل متعددی کنسل شود. امکان دارد شرایط جوی مناسب نباشد، مشکلات فنی برای هواپیما پیش بیاید و یا اینکه به دلیل مسائل امنیتی پروازها کنسل شود. در ادامه دلایل کنسل شدن پروازها را بررسی خواهیم کرد.

عوامل جوی و آب و هوایی

شرایط بد جوی مانند مه، برف، یخ‌زدگی، توفان، رعد و برق، باد شدید و… یکی از مهمترین دلایل کنسلی پروازها محسوب می‌شود. کنسلی در این شرایط به این دلیل است که هواپیماها در شرایط جوی بد، قادر به پرواز نیستند و در صورت پرواز، ایمنی مسافران به خطر خواهد افتاد. هیچ ایرلاینی دوست ندارد که مسافران خود را روی زمین نگه دارد اما این استانداردی در صنعت هوانوردی است که همه ملزم به انجام آن هستند.

برای اطلاع از چنین شرایطی، قبل از رفتن به فرودگاه مهرآباد، امام خمینی یا هر فرودگاه دیگری، شرایط جوی را هم در مبدا و هم در مقصد چک کنید. چرا که ممکن است مبدایی که از آن پرواز می‌کنید شرایط آب و هوایی مطلوبی داشته باشد اما وضعیت آب و هوایی مقصد برای فرود هواپیما مناسب نباشد و در نتیجه پرواز کنسل شود.

در ضمن شرایط پروازی خود را به طور مرتب چک کنید. معمولا در مواردی که تاخیر و یا کنسلی در پرواز به دلیل شرایط بد آب وهوایی و یا بلایای طبیعی اتفاق می‌افتد، ایرلاین‌ها هزینه‌ای بابت خسارت به مسافران پرداخت نمی‌کنند.

مشکلات فنی و نقص هواپیما

ایمنی پرواز و چکاپ‌های فنی دو موضوع حیاتی در صنعت هوانوردی هستند که مستقیماا با جان انسان‌ها و سلامت پرواز در ارتباطند. نقص فنی در هواپیما می‌تواند باعث تاخیرهای قابل توجهی در زمان‌بندی پروازها شود. این تاخیرها امکان دارد به دلایل متعددی همچون نیاز به تعمیر و نگهداری، در دسترس نبودن قطعات یدکی و… رخ دهند. زمانی که نقص فنی اتفاق می‌افتد؛ هواپیما نیاز به تعمیر دارد و بنابراین قادر به پرواز نخواهد بود.

نقص فنی ممکن است به هزاران دلیل مثل نشت هیدرولیک، موتور معیوب و یا حتی خراب شدن لولای درب هواپیما اتفاق بیفتد که این مساله هنگام چک کردن دلایل کنسلی پرواز مشخص خواهد شد. معمولا در اینگونه موارد پرواز شما با مقداری تاخیر صورت خواهد گرفت تا قطعه معیوب در هواپیما تعمیر و یا جایگزین شود و یا پرواز به پرواز دیگری منتقل شود، اما گاهی نیز ممکن است که پرواز به طور کامل کنسل شود.

مسائل عملیاتی شرکت هواپیمایی

مسائل عملیاتی در شرکت‌های هواپیمایی نقش بسیار مهمی در کیفیت خدمات و رضایت مسافران ایفا می‌کند. از جمله مشکلات متداول می‌توان به کمبود خدمه پرواز یا خلبان اشاره کرد که باعث ایجاد محدودیت در تعداد پروازها و افزایش تاخیر می‌شود.

همچنین، تاخیر در پروازهای قبلی همان هواپیما، به دلیل تجمع مشکلات زنجیره‌ای، می‌تواند باعث ایجاد وقفه در برنامه‌ریزی دقیق پروازها شود. علاوه بر این، مشکلات مربوط به بارگیری یا سوخت‌گیری، که اغلب به دلیل نقص تجهیزات یا شرایط نامساعد جوی رخ می‌دهد، مزید بر علت شده و در نهایت باعث افزایش زمان انتظار مسافران و کاهش بهره‌وری شرکت می‌گردد.

مشکلات ترافیک هوایی و فرودگاه

مشکلات ترافیک هوایی و فرودگاهی از چالش‌های مهم صنعت هوانوردی به شمار می‌آیند که می‌توانند تاثیر چشمگیری بر روند پروازها داشته باشند. ازدحام باند فرودگاه، به‌ویژه در فرودگاه‌های پرتردد مانند فرودگاه امام خمینی، باعث افزایش زمان انتظار هواپیماها برای فرود یا برخاست می‌شود و این موضوع منجر به تاخیرهای گسترده و کاهش کارایی عملیاتی می‌گردد.

علاوه بر این، محدودیت‌های فضای هوایی ناشی از مقررات امنیتی، مناطق ممنوعه یا ترافیک سنگین در مسیرهای پروازی، باعث پیچیدگی در برنامه‌ریزی و مدیریت پروازها شده و گاهی مسیرهای طولانی‌تر یا زمان‌بری را به هواپیماها تحمیل می‌کند که این موضوع علاوه بر افزایش هزینه‌ها، ممکن است ایمنی و راحتی مسافران را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

اعتصابات و مشکلات نیروی انسانی

کنسلی پروازها به دلیل اعتصابات و مشکلات نیروی انسانی یکی از چالش‌های جدی در صنعت هواپیمایی محسوب می‌شود که به طور مستقیم بر تجربه مسافران تأثیر می‌گذارد. اعتصابات کارکنان، از جمله خدمه پرواز، کارکنان فرودگاه یا کنترل‌کنندگان ترافیک هوایی، معمولا ناشی از نارضایتی‌های شغلی، شرایط کاری نامناسب یا مذاکرات ناموفق در زمینه حقوق و مزایا است.

این وضعیت باعث کاهش نیروی کار فعال و در نتیجه لغو یا تاخیر گسترده پروازها می‌شود. همچنین کمبود نیروی انسانی متخصص در بخش‌های مختلف عملیاتی، از جمله خلبان‌ها و پرسنل فنی، می‌تواند به عدم توانایی در اجرای برنامه‌های پروازی منجر شود و به تبع آن، کنسلی‌های ناخواسته و بی‌برنامه ایجاد کند که به اعتبار و درآمد شرکت‌های هواپیمایی لطمه می‌زند.

دستورالعمل‌های دولتی یا امنیتی غیرمنتظره

کنسلی پروازها به دلیل دستورالعمل‌های دولتی یا امنیتی غیرمنتظره از جمله مواردی است که خارج از کنترل شرکت‌های هواپیمایی رخ می‌دهد و معمولا به سرعت و بدون هشدار قبلی اعمال می‌شود. این دستورالعمل‌ها ممکن است به دلایل مختلفی مانند تنش‌های سیاسی، هشدارهای امنیتی، شرایط فوق‌العاده مانند شیوع بیماری‌های واگیردار یا بسته شدن ناگهانی مرزها صادر شوند.

در چنین شرایطی، شرکت هواپیمایی موظف به تبعیت فوری از تصمیمات مراجع ذی‌ربط است که می‌تواند به لغو یا تغییر ناگهانی برنامه‌های پروازی منجر شود. این نوع کنسلی‌ها نه‌تنها برنامه سفر مسافران را مختل می‌کند، بلکه فشار مضاعفی بر خدمات پشتیبانی و تیم‌های ارتباط با مشتری وارد می‌آورد.

تفاوت کنسلی پرواز و تاخیر طولانی چیست؟

تفاوت اصلی بین کنسلی پرواز و تاخیر طولانی در این است که در کنسلی، پرواز برنامه‌ریزی‌شده به‌طور کامل انجام نمی‌شود و معمولا مسافران باید با پروازی جایگزین یا در زمانی دیگر سفر کنند، در حالی که در تاخیر طولانی، پرواز همچنان انجام خواهد شد اما فاصله زمانی قابل‌توجه نسبت به زمان اعلام‌شده، وجود خواهد داشت. کنسلی ممکن است ناشی از دلایل فنی، شرایط جوی شدید، دستورالعمل‌های امنیتی یا مشکلات نیروی انسانی باشد، در حالی که تأخیر طولانی معمولاً به مشکلات عملیاتی، ترافیک هوایی یا تأخیر در رسیدن هواپیمای قبلی مربوط می‌شود. از نظر تجربه مسافر، تاخیر طولانی می‌تواند آزاردهنده و خسته‌کننده باشد، اما کنسلی معمولا بار روانی بیشتری دارد زیرا به معنای نیاز به برنامه‌ریزی مجدد کامل سفر است.

تفاوت حقوق مسافر در موارد کنسلی پرواز و تاخیر طولانی به قوانین هر کشور و خط‌مشی شرکت هواپیمایی بستگی دارد، اما به طور کلی چارچوب‌های مشخصی برای حمایت از مسافران وجود دارد. درموارد کنسلی پرواز، مسافر بین گزینه‌هایی همچون بازپرداخت کامل بلیط، رزرو پرواز جایگزین در نزدیک‌ترین زمان ممکن، یا تغییر تاریخ پرواز به انتخاب خودش مسافر معمولا حق انتخاب دارد. علاوه بر آن، اگر کنسلی بدون اطلاع‌رسانی به‌موقع (مثلاً کمتر از ۱۴ روز قبل از پرواز) و بدون دلیل موجه مانند شرایط اضطراری یا آب‌وهوای شدید رخ دهد، مسافر ممکن است مشمول دریافت غرامت مالی نیز بشود.

در مقابل، در تاخیر طولانی (معمولا بیش از ۳ ساعت، بسته به قانون محل)، مسافر حق دریافت خدمات رفاهی مانند وعده غذایی، نوشیدنی، تماس تلفنی و اقامت در هتل (در صورت نیاز) را دارد. همچنین اگر تاخیر از حد معینی فراتر رود یا باعث شود مسافر به مقصد نهایی خیلی دیر برسد، ممکن است غرامت مالی مشابه کنسلی نیز تعلق گیرد.

حقوق مسافر در صورت کنسلی پرواز چیست؟

وقتی یک پرواز به طور کامل لغو می‌شود، مسافران طبق قوانین داخلی و بین‌المللی از حقوق مشخصی برخوردارند. هدف این قوانین، حمایت از مسافر در برابر اختلالات ناگهانی و کاهش آسیب‌های مالی و روانی ناشی از تغییر در برنامه سفر است. این حقوق بسته به کشور مبدا یا مقصد، شرکت هواپیمایی و علت کنسلی ممکن است متفاوت باشد، اما در اغلب موارد، چهار حق اصلی برای مسافر در نظر گرفته می‌شود که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.

حق استرداد وجه بلیط

در صورت لغو پرواز، مسافر حق دارد مبلغ کامل پرداخت‌شده بابت بلیط را بدون کسر جریمه یا کارمزد دریافت کند. این استرداد می‌تواند به صورت نقدی، واریز به حساب یا در قالب اعتبار قابل استفاده برای سفر بعدی (بسته به انتخاب مسافر) انجام شود.

حق دریافت پرواز جایگزین

اگر مسافر بخواهد سفر خود را ادامه دهد، شرکت هواپیمایی موظف است در اسرع وقت پروازی جایگزین برای او فراهم کند. این پرواز می‌تواند با همان شرکت یا در موارد خاص با همکاری شرکت‌های دیگر باشد. زمان پرواز جایگزین باید در حد امکان نزدیک به زمان پرواز اولیه باشد.

حق دریافت اقامت و پذیرایی

اگر به دلیل کنسلی، مسافر مجبور شود چند ساعت یا یک شبانه‌روز منتظر بماند، شرکت هواپیمایی باید خدماتی مانند وعده غذایی، نوشیدنی، هتل و حمل‌ونقل فرودگاهی را به‌صورت رایگان در اختیار او قرار دهد. این موضوع در قوانین بین‌المللی (مانند مقررات EC 261 در اروپا) به‌روشنی آمده و در بسیاری از خطوط هوایی معتبر رعایت می‌شود.

حق دریافت غرامت نقدی

در برخی شرایط، مانند کنسلی بدون اطلاع‌رسانی به‌موقع یا بدون دلیل موجه (مثل مشکلات فنی یا کمبود خدمه)، مسافر ممکن است مستحق دریافت غرامت نقدی شود. میزان این غرامت بسته به مسافت پرواز، مدت تأخیر و مقررات حاکم متفاوت است. برای مثال، در اتحادیه اروپا مبلغی بین ۲۵۰ تا ۶۰۰ یورو برای هر مسافر در نظر گرفته شده است.

در ایران نیز مطابق دستورالعمل‌های سازمان هواپیمایی کشوری، برخی از این حقوق برای مسافران داخلی لحاظ شده، گرچه میزان غرامت‌ها و نحوه اجرا ممکن است محدودتر از نمونه‌های بین‌المللی باشد.

در صورت کنسلی پرواز چه کارهایی باید انجام دهیم؟

در صورتی که پرواز شما به هر دلیلی کنسل شد، می‌توانید یکی از موارد زیر را انجام دهید:

• حفظ آرامش و کسب اطلاعات دقیق
• تماس با شرکت هواپیمایی یا آژانس مسافرتی و یا بررسی از طریق اطلاعات پرواز فرودگاه
• آشنایی با حقوق خود و درخواست خدمات
• برنامه‌ریزی مجدد سفر

آیا می‌توان از کنسلی پرواز جلوگیری کرد؟

اگرچه کنسلی پرواز در بسیاری از موارد خارج از کنترل مسافر است و به عوامل فنی، جوی یا تصمیمات ناگهانی نهادهای مسئول بستگی دارد، اما با رعایت برخی نکات می‌توان احتمال آن را کاهش داد و سفر مطمئن‌تری داشت.

انتخاب پرواز در فصول کم‌خطر جوی

یکی از عوامل مهم در کنسلی پرواز، شرایط نامساعد آب‌وهوایی است. با برنامه‌ریزی سفر در فصولی که آب‌وهوا پایدارتر و احتمال بروز طوفان، برف یا مه کمتر است، می‌توان ریسک کنسلی را کاهش داد. برای مثال، سفر در میانه تابستان یا اوایل پاییز معمولاً مطمئن‌تر از زمستان‌های پربارش یا بهارهای طوفانی است.

پرهیز از پروازهای اتصال کوتاه

اگر سفر شما شامل پروازهای ترانزیتی است، بهتر است از رزرو پروازهایی با زمان اتصال کوتاه بین دو پرواز خودداری کنید. در صورت تاخیر در پرواز اول، ممکن است پرواز دوم را از دست بدهید و این موضوع گاهی باعث لغو کل مسیر رفت یا برگشت شما می‌شود. انتخاب فاصله‌ای منطقی بین دو پرواز، احتمال وقوع چنین مشکلی را به حداقل می‌رساند. در مجموع، گرچه پیش‌بینی یا جلوگیری صددرصدی از کنسلی ممکن نیست، اما انتخاب‌های هوشمندانه هنگام خرید بلیط و برنامه‌ریزی سفر می‌تواند تا حد زیادی از بروز مشکلات جلوگیری کند.

کنسل شدن پروازها، مشکلی رایچ اما قابل کنترل

در این مطلب درباره دلایل رایج کنسل شدن پروازها و راه کارهایی که با کمکشان می‌توان این مشکل را کم‌تر کرد، صحبت کردیم. توصیه می‌شود در کنار تمام مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، خرید بیمه مسافرتی را هم جدی بگیرید تا در صورت کنسل شدن پروازها بتوانید بخشی از هزینه‌های خود را جبران کنید. اگر نکته دیگری درباره این موضوع وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بهره ببرند.

سوالات متداول درباره کنسلی پروازها